İstanbul seyahatleri boyunca sanatçı ikilisi Birgit Auf der Lauer & Caspar Pauli’yi yönlendiren eski Gölge Oyunu ve Karagöz tiyatrosu olmuştur. Bir zamanların Batı’yı önceliklendiren kültürel tutumu sebebiyle, eskiden öne çıkan bu tiyatro türünün kalıntıları günümüzde çoğunlukla Ramazan aylarında çocuklar için yapılan eğlencelerde kendini gösterir. Sergi boyunca sanatçılar bir zamanlar Karagöz oyunun belirgin konuları olan çeşitlilik, kimlik ve muhalif politika üzerine gerçekleşecek atölyeyelere katılmak isteyen herkesi davet ediyor. 

Osmanlı İmparatorluğu döneminde, yetişkin seyirciler için Karagöz tiyatrosu politik veya sosyal baskılar karşısında mizahi bir tavrı temsil ediyordu. Karagöz’ün nüansları sarayın yüksek kültüründen mahalledeki şehir yaşamına ulaşmıştı. Sanatçılar döneme dair yaptıkları araştırmalarında, çok kültürlü Konstantinopolis’te yaşayan hemen herkesin, dayak, alay ve ahlaksızlıktan kendi payını aldığını fark etti.

 

Özenle hazırlanmış deri figürler, kadın, erkek, queer kimlikleri sergilediği gibi Yahudi, Ermeni, Arnavut, Kürt, Rum karakterlerle sosyal ve kültürel çeşitliliği de göstermekteydi. Özellikle hükümetle alay eden veya ahlaki kurallara saygısızlık gösteren sanat ve kültüre getirilen sansürden sonra, figürlerin kullandığı Konstantinopolis’e ait karmaşık bürokrasi dilinin yarattığı yanlış anlaşılmalar ve içlerinde bulundurdukları aralıksız kargaşa, kahkaha için sağlam bir kaynaktı. 

Peki günümüzde bu bilgileri nasıl işe yarar hale getiririz? Bu eski malzemelerde hangi güncel arzuları ve muhalefeti bulabiliriz ya da onlara neler ekleyebiliriz? Eğer fonda veya göstermelik’te bugünün ayrımcı milliyetçi aşırılıkları yer alsaydı sahnede ne tür bir Karagöz kadrosu görmek isterdiniz?

 

Birgit ve Caspar sizleri PASAJ’daki araştırma sergileri boyunca topladıkları buluntu malzemeleri kullanarak yeniden okumaya ve yazmaya davet ediyor. Eğer yazmak tercih ettiğiniz mecra değilse, içinizdeki Karagözü ortaya çıkarın, çizin, kesin ve biraraya gelmesi olası görünmeyen fikirlerle bir bulmaca oluşturun. Çalışma seanslarının birine ya da ikisine birden katılmak isterseniz pasaj’a facebook üzerinden mesaj atarak kayıt olabilirsiniz. Atölye dili İngilizce ve Türkçe olacaktır.

Birgit Auf der Lauer & Caspar Pauli Berlin’de yaşayan sanatçı ikilisi, Berlin Senatosu bursu ile, Depo işbirliğinde İstanbul’daki sanatçı rezidansı programına devam etmekteler. 

Sanatçıların sayfası: www.varsityofmaneuvers.org

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​

​